Xin lưu ý: những dấu hiệu này có thể khác nhau ở mỗi người và việc gặp phải một hoặc nhiều tín hiệu này không nhất thiết có nghĩa là ai đó gặp các rối loạn sức khỏe tâm thần. Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang gặp khó khăn, tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe tâm thần (được đào tạo bài bản) để đánh giá chính xác.
Mặc dù khó có thể xác định chính xác thời điểm các rối loạn tâm lý, tâm thần bắt đầu, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng luôn có một giai đoạn báo trước trước khi các rối loạn tâm lý khởi phát. Các dấu hiệu ban đầu này thường tinh vi và thường bị bỏ qua vì chúng ta có thể có các cách kiểm soát như phớt lờ chúng vì xem là không có gì nghiêm trọng, chối bỏ chúng bằng cách tiếp tục guồng quay công việc, cuộc sống.
Một số dấu hiệu phổ biến nhất và triệu chứng của các rối loạn tâm lý, tâm thần có thể được kể đến như:
- Tâm trạng thay đổi quá mức: các rối loạn khí sắc như trầm cảm, lưỡng cực, hay các rối loạn lo âu (bao gồm OCD, PTSD, ám sợ, cơn hoảng loạn, lo âu xã hội) đều bát đầu được nhận thấy từ những thay đổi quá mức trong tâm trạng và cảm xúc. Những thay đổi tâm trạng quá mức, đột ngột, thường xuyên và đôi khi bạn cảm thấy dường như không thể kiểm soát nổi.
- Rút lui: Cô lập bản thân có thể là dấu hiệu của trầm cảm hoặc thậm chí có thể là dấu hiệu của các bệnh tâm thần khác như rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) hoặc rối loạn tâm thần.
- Suy nghĩ quá nhiều: Căng thẳng là một phần không thể tránh khỏi của cuộc sống và hầu hết mọi người học cách quản lý những lo lắng của mình bằng cách khám phá hoặc tìm giải pháp giải quyết hoặc thay thế cho vấn đề đang gặp phải. Nhưng nếu bạn nhận thấy mình đang suy nghĩ quá nhiều về điều gì đó liên tục và không thể kiểm soát hoặc lo lắng quá mức về tương lai, thì hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để được hỗ trợ.
- Bỏ bê bản thân: Các trách nhiệm thường nhật của cuộc sống làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi, quá tải và muốn buông xuôi bằng cách bỏ bê bản thân. Bạn cảm thấy đối mặt với các đòi hỏi thường nhật trở nên khó khăn vì những cảm xúc tiêu cực đang chiếm lấy bạn, đôi khi dưới hình thái tê liệt cảm xúc hoặc chạy trốn khỏi một cảm xúc khó chịu thay vì đối mặt với nó. Các hành vi tự làm hại bản thân như nghiện ngập game, cờ bạc, sex, mua sắm vô độ có thể gia tăng hoặc thậm chí xảy ra tình trạng bỏ bê việc vệ sinh cơ bản như tắm rửa vệ sinh cơ thể.
- Khó tập trung: Bạn gặp khó khăn trong việc chú ý, tập trung vào nhiệm vụ học hành, làm việc hoặc hoàn thành các hoạt động đòi hỏi nỗ lực tinh thần liên tục. Một số rối loạn tâm lý là nguyên nhân tiềm ẩn gây khó tập trung như Rối loạn lo âu, Trầm cảm, Rối loạn tăng động/giảm chú ý (ADHD), Căng thẳng
- Vấn đề về giấc ngủ: Bạn có những thay đổi về thời gian, chất lượng giấc ngủ. Bạn cảm thấy thường xuyên khó ngủ, khoặc thức dậy quá sớm, hoặc ngủ li bì. Hay bạn thường gặp các ác mộng, giấc ngủ của bạn có nhịp thức – ngủ bất thường. Những dấu hiệu trên có thể liên quan đến lo lắng, trầm cảm hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào nêu trên ở bản thân hoặc người thân, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ của các chuyên gia tâm lý.
__
Prepared: Trang Duong M.Sc.
